SDI یا زیر ساخت داده های مکانی چیست؟

واژه SDI مخفف Geo)Spatial Data Infrastructure) است. اغلب به مجموعه ای پایه ای از فن آوری ها، سیاست گذاری ها و ترتیبات سازمانی اطلاق می‌گردد که تضمین کننده مهیا بودن داده های مکانی است.

بعبارتی دیگر SDI بستری را جهت یافتن، ارزیابی و استفاده از داده های مکانی برای عموم کاربران و تهیه کنندگان داده های مکانی در تمامی سطوح دولتی، بخش خصوصی، دانشگاه ها و سایر اقشار جامعه ایجاد می‌کند.

هدف از SDI

هدف اصلی SDI این است که دولت ها و سازمان ها و دستگاه های اجرایی با کمترین هزینه و در کوتاه ترین زمان ممکن به داده های مکانی پایه و پردازش شده و لایه بندی شده و به روز شده دسترسی داشته باشند. هدف این نیست که یک سازمان تمامی لایه های داده های مکانی را خود تهیه و در اختیار داشته باشد. بلکه هدف آن است که هر سازمانی متولی تهیه و به هنگام رسانی لایه های مختلف داده های مکانی خود باشد. و لایه های داده های مکانی دیگر که درکار او تأثیر گذار است از سازمان متولی با مکانیزم مشخصی دریافت نماید. زیرا که هر سازمانی برای تهیه یا خرید داده های مکانی مورد نیاز خود توان مالی معینی دارد.

یک مثال

برای مثال اداره آب و فاضلاب شهر الف برای برنامه ریزی توسعه خطوط آبرسانی به ساختمان های محله ای جدیدالاحداث نیاز به نقشه معابراصلی و فرعی آن محله دارد. برای همین مهندسین مسئول اداره آب و فاضلاب شهر الف در قالب مکانیزمی از قبل تعریف شده از طریق اینترنت و ژئوپورتال مخصوص و با استفاده از کلمه کاربری و رمز عبور مشخص به سرور پایگاه داده شهر الف (حتی استان) مراجعه و نقشه های مورد نیاز خود را که توسط یک شرکت پیمانکار شهرداری الف تهیه شده است را اخذ می نمایند. مهندسین اداره آب و فاضلاب موظف هستند پس از طراحی خطوط لوله های آبرسانی جدید طبق همان مکانیزم از قبل تعریف شده نقشه های جدید لوله های آب خود را در پایگاه داده مکانی (GDB) خود منتقل کنند. تا در صورت نیاز دیگر سازمان ها (مثلاً اداره گاز) به این نقشه ها به روز شده دسترسی داشته باشند. در واقع می شود گفت که SDI خلا موجود در فضای GIS را پر می‌کند. زیرا داده ها با ارزش هستند. و نمی توان گفت داده هایی که برای یک پروژه خاص تهیه شده اند، قابلیت استفاده در دیگر موارد را ندارند.

عوامل تأثیر گذار در ایجاد SDI

عوامل تأثیر گذار در ایجاد SDI و GIS های موفق عبارتند از :

1. قانون
2. بودجه
3. مدیریت و برنامه ریزی
4. فرهنگ سازی
5. آموزش
6. نیروی متخصص و ماهر
7. استاندارد ها قابل قبول
8. امکانات سخت افزار و نرم افزاری مناسب

اهمیت فرهنگ در SDI

از نظر بسیاری از صاحب نظران این عرصه، مسئله فرهنگ نقش پر رنگ تری نسبت به دیگر عوامل دارد. زیرا به منظور وارد کردن GIS به عنوان یک فناوری حیاتی در چرخه مدیریتی و اجرایی باید قبل از هرچیز یک فرهنگی مناسب برای استفاده از GIS در سطح جامعه ترویج یابد. در غیر اینصورت GIS فقط به عنوان ابزاری برای رقابت سازمانی مدیران با یکدیگر گسترش می یابد. و استفاده از فناوری GIS فقط به عنوان نام یک واحد منفک و بی تأثیر و حتی در بعضی مواقع به عنوان مسئله ای دردسر ساز و دست و پاگیر در سطح کارکنان و سازمان های مدیریتی و اجرایی کشور یاد می‌شود. زیر ساخت داده های مکانی، سعی بر ایجاد محیطی دارد که در آن تمام تولید کنندگان داده های مکانی در سایه مشارکت و همکاری با یکدیگر و استفاده بهینه از فن آوری های موجود، لایه های اطلاعاتی مورد نیاز بخش های دولتی و غیر دولتی را تولید کند. و با به اشتراک گذاری آنها امکان دسترسی و استفاده از آنها را برای کاربران(با رعایت کلیه سطوح دسترسی) فراهم می سازد. به عبارت دیگر، هدف زیر ساخت داده مکانی ایجاد محیطی جهت تسهیل و هماهنگ سازی امر تولید، تبادل و به اشتراک گذاری داده های مکانی است. در واقع SDI شامل مجموعه ای از داده های مکانی و استاندارد های لازم برای تولید، نگهداری و استفاده از این داده ها به همراه اطلاعات توصیفی آنها و ایجاد ارتباط بین کاربران و تولید کنندگان داده های مکانی از طریق مکانیزم ها و قوانین مشخص می باشد.

---

لینکهای مفید:
GIS چیست؟
خدمات GIS شرکت آرمان ژئوماتیک
سایت شرکت ESRI

نظر خود را در مورد این مطلب ارسال فرمایید.